Huh, veilig in je comfortzone blijven? Dat was toch juist wat we niet moesten doen? We moeten toch alles uit het leven halen? Onszelf blijven uitdagen? Avontuurlijk en vol moed in het leven staan?
Ja en nee. Je MOET helemaal niks.
Allereerst wil ik duidelijk stellen dat er helemaal niks mis is met binnen je comfortzone blijven. Je voelt je daar waarschijnlijk goed, veilig, op je gemak. Je weet wat je kan verwachten en dat stelt je gerust. Eigenlijk bevinden we ons het grootste deel van de tijd in onze comfortzone en dat is prima.
De enige reden waarom je er uit zou ‘moeten’ is als het enkel angst is dat je tegenhoudt – als angst je er van weerhoudt om stappen te zetten die je uiteindelijk waarschijnlijk gelukkiger zullen maken. Angst voor het onbekende, angst om te falen…
Waar komt die angst vandaan? Angst is eigenlijk in de basis een waarschuwingsmechanisme van je hersenen om te zeggen “Pas op! Gevaar!”. Vele jaren geleden, toen we nog niet zo veel verschilden van apen, kwam dit ons goed van pas. Wanneer er een groot en grommend wild dier voor je staat is het best handig dat je dat kan signaleren als gevaar. Het brein geeft razendsnel de boodschap dat we moeten vechten of vluchten (of bevriezen of bevrienden, maar oog in oog met een wild dier is dat meestal niet super handig).
Best wel chill dus op zich, die angst. Alleen niet zo chill dat ons brein tegenwoordig niet goed meer het onderscheid kan maken tussen echte gevaarlijke situaties en de illusie daarvan. Als we naar een afgrond kijken voelen we nog steeds de adrenaline door ons lijf gieren, logisch. Maar we kunnen ook angst voelen als we naar een leuk feestje gaan. Of zelfs als er helemaal geen trigger lijkt te zijn kunnen we ontzettend angstig worden. Zo angstig dat het ons leven gaat beïnvloeden, we situaties uit de weg gaan en niet goed meer functioneren omdat de angst ons zo in zijn greep houdt. Je kan je voorstellen dat wanneer je veel angst ervaart en je lichaam dus constant onder spanning staat, dat enorm uitput. Dat heeft dat brein dan weer niet zo lekker geregeld.
Maar wat kunnen we daar nou aan doen?
Als je dermate veel angst ervaart dat het je beperkt in je functioneren, dan is het verstandig om professionele hulp te zoeken. Je kan dan naar de huisarts gaan die je vervolgens doorverwijst naar een psycholoog.
Als de angst niet zo veel invloed heeft, maar er wel voor zorgt dat je bepaalde uitdagingen niet aan durft te gaan dan is de oplossing eigenlijk heel simpel: gewoon doen. Dat klinkt lullig he? “Heeft ze daar nou voor gestudeerd?”. Kijk, met angst zit het zo: hoe vaker je het doet, hoe minder angst je elke keer zal ervaren. Dat betekent natuurlijk niet dat je meteen het diepe in moet duiken (al doe ik dat op onderstaande foto wel). Neem nou artiesten met podiumvrees (dat zijn er blijkbaar 1 op 3, waaronder Adele en Andrea Bocelli): hoe vaker ze optreden, hoe minder angstig ze zijn. Ze weten beter wat ze kunnen verwachten en ze hebben meer vertrouwen in zichzelf.
Een paar concrete tips:
Maak een lijstje met pro’s & con’s van het doel dat je wil bereiken, zodat je voor jezelf duidelijk krijgt waarom je datgene precies wil doen.
Deel het voor jezelf op in kleine stapjes (voor zover dat kan).
Maak het jezelf zo comfortabel mogelijk. Bereid je goed voor, vraag een vriend(in)/familielid mee, etc.
Ademhalingsoefeningen: over het algemeen geldt 3 seconden via de neus inademen, even vasthouden en dan 4 seconden via de mond uitademen. Ga op een stoel zitten, voeten op de grond, handen op je benen en doe dit een minuut waarbij je focust op je ademhaling. Als je afgeleid wordt door je gedachten probeer je gewoon weer terug te gaan naar de focus op je ademhaling. Dit is al een goede basis en je zal merken dat dit je rustiger maakt. Als je meer uitgebreide ademhalingsoefeningen wil doen kan je de (gratis!) Mindfulness app van VGZ downloaden, een aanrader!
Tot slot: praat over je angst met anderen. Zij kunnen je geruststellen met een heldere (niet angstige) kijk op de situatie.
Onthoud: iedereen heeft last van angst! Moet je gaan bungee jumpen als je hoogtevrees hebt? Nee joh, blijf lekker met beide benen op de grond staan. Moet je naar de verjaardag van een vriendin terwijl je er tegen op ziet? Ja, soms wel. Wil je op reis maar vind je het heel spannend? Logisch! Praat erover en maak het zo gemakkelijk mogelijk voor jezelf. Deel je angst van te voren met de jarige vriendin zodat zij op de hoogte is en je op je gemak kan stellen. Ga je stage doen in het buitenland, praat dan met mensen die eerder hetzelfde gedaan hebben, stuur een berichtje naar je mede-studenten of neem je moeder mee voor de eerste paar dagen (dit heb ik een keer gedaan!). En DEEL JE ANGST. Dan zal je zien dat jij echt niet de enige bent!